Darmkanker wordt vaak gezien als een ziekte die vooral oudere mensen treft, maar de laatste jaren neemt het aantal jonge patiënten opvallend toe. Juist daarom is het belangrijk om de symptomen van darmkanker op jonge leeftijd te herkennen. Want hoe eerder je erbij bent, hoe beter de vooruitzichten. In dit artikel lees je welke signalen kunnen wijzen op darmkanker, waarom de ziekte bij jonge mensen vaak laat ontdekt wordt en wanneer het slim is om naar de huisarts te gaan.
Steeds meer jonge mensen krijgen darmkanker
De afgelopen decennia is het aantal gevallen van darmkanker bij mensen onder de 50 jaar flink gestegen. Waar het vroeger zelden voorkwam, zien artsen nu een duidelijke toename bij jongvolwassenen. In Nederland steeg het aantal diagnoses bij de groep van 15 tot 49 jaar van ongeveer 6 naar bijna 10 per 100.000 mensen.
Een van de oorzaken lijkt te liggen in veranderde leefstijl: minder vezels, meer bewerkt voedsel, overgewicht en minder beweging. Toch zijn er ook erfelijke factoren die een rol spelen. Zo hebben mensen met het Lynch-syndroom of een andere erfelijke aanleg een duidelijk hoger risico om al op jonge leeftijd darmkanker te ontwikkelen.
De meest voorkomende symptomen van darmkanker op jonge leeftijd
De klachten bij jonge mensen verschillen niet veel van die bij oudere patiënten, maar worden vaak minder serieus genomen. Dit zijn de belangrijkste symptomen om alert op te zijn:
- Bloed in de ontlasting: Helder rood of donker bloed kan een teken zijn van een tumor in de darmen. Veel jonge mensen schrijven dit ten onrechte toe aan aambeien.
- Verandering in je stoelgang: Aanhoudende diarree, obstipatie of wisselende ontlasting zonder duidelijke reden kan wijzen op een probleem in de dikke darm.
- Buikpijn of krampen: Terugkerende of aanhoudende buikpijn die niet verklaard kan worden door bijvoorbeeld voeding of stress, kan een signaal zijn.
- Onverklaarbaar gewichtsverlies: Zonder dieet of extra inspanning gewicht verliezen, is een alarmsignaal dat verder onderzocht moet worden.
- Vermoeidheid of bloedarmoede: Door langdurig bloedverlies in de ontlasting kun je moe, bleek of duizelig worden.
- Opgeblazen gevoel of druk in de buik: Een aanhoudend gevoel dat je darmen niet goed leeg zijn, komt ook regelmatig voor.
Als één of meerdere van deze klachten langer dan drie weken aanhouden, is het verstandig om een arts te raadplegen.
Waarom darmkanker bij jonge mensen vaak laat wordt ontdekt
Een belangrijk probleem is dat darmkanker op jonge leeftijd vaak pas in een laat stadium wordt ontdekt. De reden is eenvoudig: bij jongeren wordt aan andere oorzaken gedacht, zoals stress, prikkelbare darm of een voedselintolerantie.
Daarnaast wachten veel jonge mensen langer met het bespreken van klachten, juist omdat ze zich gezond voelen of denken dat het wel overgaat. Hierdoor kan de diagnose maanden – soms zelfs jaren – op zich laten wachten.
Artsen benadrukken daarom dat alertheid essentieel is, ook onder de 40. Darmkanker is zeldzaam, maar niet onmogelijk, en een simpele test of verwijzing kan levens redden.
Wat je kunt doen om je risico te verkleinen
Niet alle gevallen van darmkanker zijn te voorkomen, maar met een gezonde leefstijl kun je het risico aanzienlijk verlagen. Belangrijke tips:
- Eet vezelrijk: Kies dagelijks voor volkorenproducten, groente, fruit en peulvruchten.
- Beperk rood en bewerkt vlees: Dit vergroot het risico op darmkanker aantoonbaar.
- Beweeg regelmatig: Minimaal 30 minuten per dag helpt je spijsvertering én verlaagt het risico op kanker.
- Vermijd roken en overmatig alcoholgebruik: Beide factoren hangen samen met een hogere kans op darmkanker.
- Let op familiaire signalen: Komt darmkanker in je familie voor? Bespreek dit met je huisarts, want erfelijkheid speelt een belangrijke rol.
Wanneer naar de dokter?
Blijf niet te lang rondlopen met klachten. Als je merkt dat je ontlasting verandert, bloed ziet of aanhoudende buikpijn hebt, maak dan een afspraak met je huisarts. Ook als je jong bent, is het beter om zekerheid te hebben dan te wachten. Vroege ontdekking betekent vaak een veel betere kans op herstel.